رسم سه تصوير از جسم

براي رسم سه تصوير از يك جسم ، آن را داخل يك كنج سه قائمه ، طوري در نظر مي گيريم كه ابعاد اصلي آن يعني طول، عرض و ارتفاع، هر يك موازي با يكي از صفحات آن كنج باشد. سپس جسم را بر روي سه صفحه كنج تصوير مي كنيم. در شكل ، كنج سه قائمه ، OXYZ و جسمي در داخل آن در نظر گرفته شده است. صفحه XOZ را صفحه تصوير قائم، صفحه XOY را صفحه تصوير افقي و صفحه YOZ را صفحه تصوير جانبي يا نيمرخ مي نامند. تصوير جسم را بر روي صفحات تصوير قائم، افقي و جانبي در نظر مي گيرند. تصوير جسم در صفحه قائم را تصوير از جلو و يا تصوير قائم، تصوير جسم درصفحه افقي را تصوير از بالا و يا تصوير افقي، و تصوير در صفحه جانبي را تصوير از چپ و يا نيمرخ مي نامند.
پس از رسم تصاوير جسم بر روي صفحات كنج، صفحه قائم را ثابت در نظر گرفته و هر يك از صفحات افقي و جانبي را به اندازه 90 دوران مي دهيم تا در امتداد صفحه قائم قرار گيرند. در شكل صفحات كنج پس از باز شدن (دوران دادن) همراه با تصاوير جلو، بالا و چپ جسم رسم شده است. براي رسم سه تصوير از يك جسم، آن را داخل يك كنج سه قائمه فرض كرده و سه تصوير آن را رسم مي كنند.

نكته 1 :
هر قسمتي از جسم كه براي ناظر در موقع تصوير كردن جسم، نامرئي باشد، يا به عبارتي ديگر، ناظري كه در موقعيت جلو، بالا و يا چپ جسم قرار مي گيرد تا تصوير مربوطه را رسم كند، اگر قسمتي از جسم در ديد او قرار نگيرد، در اين صورت ، در تصوير، آن قسمت خط چين رسم مي شود.  

 رسم سه تصوير از اجسام استوانه اي شكل :

اگر محور استوانه اي بر يكي از صفحات تصوير عمود باشد، تصوير آن در صفحه تصويري كه محور استوانه بر آن عمود است، دايره، و دو تصوير ديگر آن مستطيلهاي مساوي با هم هستند. در شكل استوانه اي در كنج سه قائمه OXYZ همراه با سه تصوير آن بر صفحات كنج رسم شده است.

سه تصوير جلو ، بالا و چپ آن استوانه رسم شده است. در اين سه تصوير، چون محور استوانه بر صفحه تصوير افقي، عمود است . بنابراين ، تصوير از بالاي استوانه ، دايره است و تصوير از جلو و تصوير از چپ آن، مستطيلهاي مساوي با هم هستند. :

 فصل نهم : برش

با توجه به اينكه قسمتهاي داخلي اجسام و ساختمانها در نقشه ها به صورت خط چين رسم مي شوند، چون خط چينها كاملاً مفهوم نيستند، لذا براي اينكه تصوير مفهوم تر باشد، بتوانيم داخل اجسام و ساختمانها را مورد مشاهده قرار دهيم، آن جسم و يا ساختمان را با يك يا چند صفحه فرضي برش مي دهيم. سپس قسمتي را مورد مشاهده قرار دهيم، آن جسم و يا ساختمان را با يك يا چند صفحه فرضي برش مي دهيم . سپس قسمتي را كه مانع ديد است، كنار مي گذاريم و بقيه ج سم يا ساختمان را با عنوان تصوير برش خورده ، رسم مي كنيم.

بعد از رسم تصوير برش خورده، براي رسم ديگر تصاوير، مجدداً جسم را كامل در نظر مي گيريم . آنگاه اگر لازم باشد، با يك صفحه فرضي ديگر جسم را برش مي دهيم. در غير اين صورت با توجه به اينكه جسم كامل در نظر گرفته شده است، تصوير عادي از آن رسم مي كنيم. در تصوير برش خورده، قسمتهايي از جسم يا ساختمان را كه با صفحه فرضي برش در تماس هستند، با هاشور رسم مي كنيم.

هاشور با خط نازك و زاويه 45 درجه رسم مي شود. فاصله دو خط نازك هاشور بر حسب بزرگي و كوچكي قسمتي كه در آن هاشور رسم مي شود، يك تا پنج ميلي متر در نظر گرفته مي شود.

  

    

 برش ساده :

اگر جسم يا ساختمان با يك صفحه فرضي بريده شود و آن صفحه با يكي از صفحات تصوير موازي باشد، آن برش را برش ساده مي نامند. برشي كه در نظر گرفته شده است، يك برش ساده است. زيرا جسم با يك صفحه P برش زده شده است و صفحه برش يعني صفحه p به موازات يكي از صفحات تصوير، يعني به موازات صفحه تصوير قائم است. 

برش ساده متقارن :

  برش ساده متقارن به برش ساده اي مي گويند كه ، صفحه برش جسم را به دو نيم مساوي تقسيم كند. 

 برش ساده نامتقارن :

برش ساده متقارن ، برش ساده اي است كه جسم توسط صفحه فرضي برش به دو نيم نامساوي تقسيم شود. در برش ساده نامتقارن، تصوير صفحه برش، با خط نقطه دو سر ضخيم كه به آن مسير برش مي گويند ، رسم مي شود. ضمناً جهت ديد را با پيكان مشخص مي كنند. در شكل تصوير مجسم جسمي همراه با دو صفحه برش A,B رسم شده است. 

 برش شكسته ساده :

اگر جسم يا ساختمان با دو يا چند صفحه موازي با يك صفحه تصوير برش داده شود. آن برش را برش شكسته ساده مي نامند. در شكل قسمتهاي خالي جسم در وضعيتي است كه نمي توان آن را با يك صفحه برش داد. جسم مزبور با دو صفحه P1, P2 برش داده شده است.
صفحه M، صفحه شكستگي است.

قسمتي از جسم كه مانع ديد است، كنار گذاشته شده است، و از ما بقي جسم با فرض اينكه صفحات شكستگي وجود ندارد و دو يا چند صفحه برش در يك راستا قرار دارند، برش شكسته تصوير از جلو رسم مي شود.